TÜRKİYE ORTA ASYA HABER KKUORDİNATÖRÜ

DW NEWS: IFJ-INTERNATIONAL FEDERATION OF JOURNALİST Türkiye: Hükümet, son eleştirel medya kuruluşlarını susturdu Burak Ünveren | Pelin Ünker 07/09/20259 Temmuz 2025 Türk medyasının %95'inden fazlası zaten hükümet yanlısı olarak kabul ediliyor. Şimdi ise düzenleyici kurum, hükümeti eleştiren en büyük iki kanala on günlük yayın yasağı getirdi. Türkiye'nin ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü, yıllardır Almanya'da manşetlerde yer alıyor . Sivil toplum kuruluşu Sınır Tanımayan Gazeteciler, 2025 küresel basın özgürlüğü endeksinde Türkiye'yi 180 ülke arasında 159. sırada değerlendirdi. Şu anda resmi olarak gazetecilik faaliyetleri nedeniyle "sadece" dört kişi hapiste bulunuyor. Bu, birkaç yıl öncesine göre önemli bir düşüş olsa da, hükümet bağımsız gazeteciliği bastırmak için sürekli yeni yollar buluyor. Örneğin, hapisten çıkan medya mensuplarının pasaportları alıkonularak ülkeyi terk etmeleri engelleniyor. İsveçli gazeteci Kaj Joakim Medin'in tutuklanması da gösterdiği gibi, yabancı gazeteciler de Türkiye'de özgürce çalışamıyor . Sınır Tanımayan Gazeteciler ve Uluslararası Basın Enstitüsü'nün (IPI) tahminlerine göre, Türk medyasının %95'inden fazlası hükümete yakın olarak kabul ediliyor. Bu, medyanın doğrudan veya dolaylı olarak hükümete sadık iş insanları tarafından yönetildiği anlamına geliyor. Yeni baskı dalgası Gözlemciler , gazetecilik çalışmalarına sistematik müdahale olduğunu bildiriyor . İstanbul Sabancı Üniversitesi'nde siyaset bilimci olan Berk Esen, "Türkiye'de medya özgürlüğü durumu 20 yıldır gergin" diyor. Hükümetin müdahaleleri durumu giderek kötüleştirdi . Esen, "Kalan ana akım yayın kuruluşları son birkaç yıldır sistematik olarak hizaya getirildi. Geriye kalanlar ise muhalefete yakın birkaç istasyon" diyor. Siyasi baskı şimdi yeni bir biçim aldı: Hükümeti eleştiren Türkiye'nin en büyük iki televizyon kanalı Sözcü TV ve Halk TV'nin 10 gün boyunca hiçbir program yayınlamasına izin verilmeyecek. Yayın yasağı, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) kararı uyarınca Salı günü yürürlüğe girdi. Karar, "halkı kışkırtma" suçlamasıyla gerekçelendirildi. Halk TV'nin yayın yasağı, 26 Haziran'da stüdyo konuğu tarafından yapılan açıklamalar nedeniyle getirildi. Konuk, "Türkiye daha dindar değil, daha mezhepçi bir ülke haline geliyor" demişti. Sözcü TV olayında, RTÜK, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı ve cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanmasının ardından yaşanan protestoların canlı yayınını, gözlemcilere göre "nefret ve düşmanlığı kışkırtma" olarak değerlendirdi. Mart ayından beri gözaltında bulunan İmamoğlu, en önemli muhalefet politikacısı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a karşı umut vadeden bir rakip olarak kabul ediliyor . Esen, "Hükümet, İmamoğlu'nu tutuklayarak muhalefeti hızla zayıflatmayı amaçlamıştı. Bu işe yaramadı, İmamoğlu hükümet muhalifleri arasında daha da popüler hale geldi. Bu nedenle hükümet stratejisini değiştiriyor ve diğer alanlarda baskıyı artırıyor," diye analiz ediyor. Eleştiriye artık müsamaha gösterilmiyor. Pazartesi günü, on günlük yayın yasağının yürürlüğe girmesinden bir gün önce, mahkeme Halk TV'nin avukatlarının itirazını kabul ederek yasağın uygulanmasını şimdilik askıya aldı. Bununla birlikte, yayın yasakları basın özgürlüğünün ele alınış biçiminde yeni bir tırmanış olarak görülüyor . İlk kez, iki muhalif yayın kuruluşu aynı gün ve aynı süre için susturuldu. Türkiye Gazeteciler Derneği (TGC), "RTÜK bu cezalarla medyanın kamu işleri hakkında haber yapmasını engellemeye ve eleştirel sesleri bastırmaya çalışıyor" açıklamasını yaptı. En büyük muhalefet partisinin genel başkan yardımcısı Gökçe Gökçen de öfkesini dile getirdi: "Yayın yasakları, yerel siyasi temsilcilerimize yönelik suçlamaların ne kadar asılsız olduğunu gösteren kanalları etkiliyor. Bu bir tesadüf değil. [Muhalefetteki] Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) Türkiye'nin en güçlü partisi haline gelmesi cezalandırılıyor ve basın da bunu haber yaptığı için cezalandırılıyor. Sonuç olarak, halkın kendisi susturuluyor . " Halk TV CEO'su Cafer Mahiroğlu, bu adımın ardından yayın lisansının tamamen iptal edilebileceği uyarısında bulundu.