TÜRKİYE ORTA ASYA HABER KOORDİNATÖRÜ:ERTUÜRUL DEMİRÖZCAN

DÜNYA TÜRK HABER: DÜNYA TÜRK HABERLERİ. Kanada ORTA ASYA TÜRKİYE KUORDİNATÖRÜ ERTUĞRUL DEMİRÖZCAN IFJ-ULUSLARARASI GAZETECİLER FEDERASYONU EUROSİANET Azerbaycan'ın önde gelen muhalefet partileri kapatılma tehdidiyle karşı karşıya Üç büyük muhalefet partisi, katı yeni yasaya uyma çabalarına rağmen devlet tarafından kayıt altına alınmadı. Azerbaycan'ın en önde gelen üç muhalefet partisinin kaydı devlet tarafından reddedildi ve şimdi kapatılma ihtimaliyle karşı karşıyalar. Ülkenin siyasi partilerle ilgili yeni ve oldukça kısıtlayıcı yasasının temel kriterini - en az 5.000 üyeye sahip olduklarını kanıtlamak (her üyenin adı, telefon numarası, adresi ve diğer bilgileri içeren bir liste sunarak) - karşılayamadılar. Bir parti devlet tarafından kaydı silindikten sonra, toplantı düzenlemek ve mali işlemler yapmak da dahil olmak üzere "herhangi bir şekilde" faaliyet göstermesi yasaktır. Ülkenin neredeyse tamamen hükümet yanlısı parlamentosunda bir milletvekili ile temsil edilen Cumhuriyetçi Alternatif (REAL) Partisi, ilk kurban oldu. REAL Genel Başkanı Ilgar Mammadov, 17 Temmuz'da, partilerin kayıt başvurularını değerlendiren Adalet Bakanlığı'nın, üye listelerinde tutarsızlıklar olduğunu iddia ederek REAL'in başvurularını reddettiğini duyurdu. Facebook'ta yazdığı yazıda, "Bakanlık, 'Başvuruda belirttiğiniz isimlerdeki üyelerle [telefonla] iletişime geçtik. 986 kişi parti üyesi olmadığını belirtti. Ofis numaranızı 1.058 kişinin telefon numarası olarak verdiniz, bunu kabul edilebilir bulmuyoruz. 2.527 kişinin bilgileri (adı, soyadı, doğum tarihi) Nüfus Kayıt Sistemi'nde bulunamadı (muhtemelen yazım hatalarından dolayı). Son olarak, 68 kişinin ismi tekrarlandı ve 16 kişi hayatını kaybetti. Dolayısıyla, parti listesindeki sadece 463 kişinin ismi geçerli sayıldı,'" dedi. Mammedov, yasaya göre partinin 4.500'den fazla üyenin bilgilerini düzeltmek, yeni üyeler bulmak veya "partiyi feshetmek" için bir ayı olduğunu da sözlerine ekledi. Bir sonraki kurban, 1911 yılında Rus İmparatorluğu döneminde kurulan Musavat Partisi oldu. Parti Genel Başkanı Arif Hacılı, 19 Temmuz'da Adalet Bakanlığı'nın partinin kayıt başvurusunu "beklendiği gibi" reddettiğini bildirdi. "Bize ulaşan mektupta, sunduğumuz 5.212 kişilik listedeki 2.766 kişiyle ilgili bilgilerin doğru girilmediği, 250 kişinin telefonla parti üyesi olmadığını söylediği, 11 kişiyle ilgili bilgilerin tekrarlandığı vb. gerekçelerle açıklığa kavuşturulması gerektiği belirtiliyor" dedi. Aynı günün ilerleyen saatlerinde, kökleri Sovyetler Birliği'nin çöküşü dönemine dayanan ve bağımsızlığın çalkantılı ilk günlerinde kısa bir süre başkanlık yapan Halk Cephesi Partisi (PFAP) tarafından da aynı açıklama yapıldı. Parti Genel Başkanı Ali Kerimli, Facebook'ta PFAP'nin de "bakanlığın meşhur olumsuz yanıtını" aldığını duyurdu. Bakanlık, partiye yaklaşık 2.500 üyenin bilgilerinin yanlış olduğunu, 119'unun başka partilere üye olduğunu (ki bu da yasa gereği yasaktır), 59'unun ise tekrar olduğunu bildirdi. Bakanlık tarafından kendilerine ulaşılan 609 partinin üyeliğini reddettiğini belirten Kerimli, bunların hepsinin "kesinlikle ikna edici olmadığını" belirtti. "Tüm yasal yolları kullanacağız. Yasal yollar tıkansa bile, önümüzde siyasi yollar var. Hükümetin gerçek muhalefeti yok etme ve tek partili bir sistem kurma politikasıyla uzlaşmayacağız," diye ilan etti. Partilerin sicilden silinmesi ve kapatılması, yasanın bu Ocak ayında yürürlüğe girmesinden bu yana devam ediyor. Ancak şimdiye kadar çoğunlukla iktidardaki Yeni Azerbaycan Partisi'nin uydu partileri olarak kurulan hükümet yanlısı partiler kendilerini kapatıyor. Bakanlık, 18 Temmuz'da 31 partinin kapatıldığını açıkladı. Bu eğilimin ortasında, önde gelen bir muhalefet partisi lideri tutuklandı. Demokrasi ve Refah Partisi Genel Başkanı ve London School of Economics'te misafir öğretim görevlisi olan Gubad İbadoğlu, sahte para suçlamasıyla 4 ay tutukluluk cezasına çarptırıldı. İbadoğlu'nun bu ayın başlarında yaptığı, "Azerbaycan hükümetinin Azerbaycan halkından çaldığı" ve Batı'daki banka hesaplarında sakladığı parayı geri almaya ve bu parayı bir eğitim fonuna aktarmaya çalışacağı yönündeki açıklaması, bazı rejim eleştirmenleri tarafından tutuklanmasının asıl nedeni olarak görüldü. Ancak diğerleri, tutuklanmasını hükümetin siyasi alanı daha da daraltma ve nihayetinde tek partili bir sistem yaratma çabası bağlamında gördü. İbadoğlu, partisini tescil ettirmeye çalışmış, ancak altı kez başarısız olmuştu; en sonuncusu Temmuz başındaydı. O dönemde yerel yayın kuruluşu Pressklub.az'a verdiği bir röportajda, partisinin yasal sonuçları ne olursa olsun bir şekilde faaliyet göstermeye devam edeceğini söylemişti.