SİTE 123 USA

Türkiye'de ölümcül hastalığı olan siyasi tutukluların cezaevinde tutulması konusunda dünya kamuoyunun görüşü nedir? ÖZET Ziyaretin temel amacı, Türk makamlarının önceki ziyaretler sonrasında Komite tarafından yapılan tavsiyeleri uygulamak için aldığı önlemleri gözden geçirmekti. Bu bağlamda, polis gözetimindeki kişilerin ve yabancılar mevzuatı kapsamında tutuklu bulunan yabancı uyrukluların muamelesi ve gözaltı koşullarına ve ülkenin farklı bölgelerindeki çeşitli cezaevlerindeki duruma özellikle dikkat edildi. Ayrıca heyet, kronik somatik ve/veya ruhsal rahatsızlıkları olan tutuklular için iki özel (R tipi) cezaevini ilk kez ziyaret etti. Heyetin ziyaret boyunca gördüğü iş birliği genel olarak her düzeyde çok iyiydi. Polis gözetimi Heyet, özellikle İstanbul bölgesinde ve Türkiye'nin güneydoğusunda, gözaltına alınan kişilerden (kadınlar ve çocuklar dahil) polis ve jandarma görevlileri tarafından yakın zamanda fiziksel kötü muameleye maruz kaldıklarına dair önemli sayıda iddia aldı. Bu iddiaların çoğu, yakalama sırasında aşırı güç kullanımıyla ilgiliydi. Ayrıca, birçok tutuklu, itiraf almak, bilgi edinmek veya cezalandırmak amacıyla kolluk kuvvetlerinin bünyesinde fiziksel olarak kötü muameleye maruz kaldıklarını iddia etti. Bazı tutuklular, polis memurları tarafından vücut temasıyla şok veren cihazlarla kendilerine elektrik verildiğini iddia etti. CPT'ye göre, bazı vakalarda iddia edilen kötü muamele, işkence olarak kabul edilebilecek kadar şiddetliydi. Ayrıca, özellikle tutuklu kadınlardan, psikolojik kötü muameleye (dayak, tecavüz veya ölüm tehditleri gibi) ve/veya ağır sözlü tacize (genellikle açıkça cinsel içerikli) maruz kaldıklarına dair birçok ifade alındı. CPT, gözaltına alınan kişilere yönelik her türlü kötü muamelenin yasadışı olduğu ve buna göre cezalandırılacağı yönündeki açık ve net bir mesajın, en üst siyasi düzeydeki tüm kolluk kuvvetlerine, yani Cumhurbaşkanı'na iletilmesini tavsiye etmektedir. Kötü muameleye karşı temel güvenceler (yani, gözaltına alınma bildirimi hakkı ve avukat ve doktora erişim hakları) konusunda, heyet tarafından görüşülen gözaltına alınan kişilerin çoğu, gözaltına alındıktan kısa bir süre sonra bir akraba veya güvendikleri başka bir kişiye bilgi verildiğini ve polis gözetimindeyken bir avukata erişebildiklerini belirtmiştir. Bununla birlikte, CPT, polis gözetiminin ilk aşamasında (24 saate kadar) avukata erişim konusunda yasal kısıtlamaların varlığı konusundaki endişelerini dile getirmektedir. Birçok gözaltına alınan kişi, resmi ifade alınmadan önce (bir avukatın huzurunda), bir avukatın huzurunda olmaksızın kolluk kuvvetleri tarafından şüpheli suç hakkında gayri resmi sorgulamaya tabi tutulduklarını iddia etmiştir. Ayrıca, polis gözetiminin başlangıcında ve sonunda yapılan rutin tıbbi kontrollerin tamamı, kolluk kuvvetlerinin genellikle bu tür kontrollerde hazır bulunması ve bu kontrollerin genellikle herhangi bir fizik muayene yapılmadan gerçekleştirilmesi nedeniyle temelden kusurlu görünmektedir. Ne yazık ki, Komite tarafından önceki ziyaretlerden sonra bu konuda tekrar tekrar yapılan özel tavsiyeler uygulanmamıştır. Ziyaret edilen kolluk kuvvetlerinin çoğunda, maddi gözaltı koşulları genel olarak kısa süreli kalışlar için yeterliydi. Ancak, neredeyse tamamında önemli yapısal eksiklikler vardı ve bu nedenle 24 saatten uzun süreli gözaltı süreleri için uygun değillerdi. Birkaç istisna dışında, ziyaret edilen gözaltı tesislerinin hücrelerinde doğal ışığa erişim yoktu veya sınırlıydı. Dahası, ziyaret edilen tesislerin neredeyse hiçbiri, gözaltındaki kişilerin açık havada egzersiz yapmalarını sağlayacak olanaklarla donatılmış değildi. Ziyaret edilen bazı tesislerde, gözaltındaki kişilerin aşırı kalabalık hücrelerde (örneğin, 7 metrekarelik bir hücrede en fazla dört kişi) tutulması durumu daha da kötüleştirmiştir. - 5- CPT, olağanüstü hal mevzuatı kapsamında gözaltına alınan kişilerin yukarıda belirtilen koşullar altında 14 güne kadar tutulabileceğinden endişe duymaktadır ve Komite, 96 saatlik azami polis gözaltı süresinin yeniden getirilmesini tavsiye etmektedir. Yabancılar mevzuatı kapsamında gözaltına alınan yabancı uyruklular CPT, Türk makamlarının karşılaştığı özel zorlukları kabul etmekte ve dünya çapında en fazla sayıda mülteciye ev sahipliği yapmak için gösterdikleri önemli çabaları kayda geçirmektedir. Ayrıca, Komite, 2015 ziyaretinin ardından, göçmen tutuklular için standartların altında olan birkaç gözaltı tesisinin (özellikle Ankara Emniyet Müdürlüğü ve İstanbul-Kumkapı Geri Gönderme Merkezi'ndeki tesis) hizmet dışı bırakılmasını memnuniyetle karşılamaktadır. Yabancıların çoğu