KARAÇAY TÜRKLERİNİN AMERİKA TÜRRKİYE VE İSPANYA YA GTÖÇLERİ

                                        Sürgüne Gönderilirken  Başlarında Büyük dedem mustafa velihan bulunuyordu.

                                        Bir Türk boyu olan Karaçaylılar, kendi anavatanları Kafkasya’da komşuları olan Kabartayların

zulmünden kurtulmak için bir kaç farklı bölgeye göçetmek zorunda kalmış ve sonunda Elbruz

Dağı’nın eteklerine yerleşmiştir. 1812 yılında Rus hakimiyetine giren ve Rus Çarlık

yönetiminin uyguladığı baskı politikasına dayanamayan Karaçaylıların bir kısmı Osmanlı

topraklarına göçetmek zorunda kalmıştır. Kafkasya’da geriye kalan Karaçaylılar da İkinci

Dünya Savaşı sonunda Sovyet yönetimi tarafından topyekun Kazakistan ve Kırgızistan

steplerine sürülmüş ve 14 yıl süreyle anavatanlarına dönememişlerdir. İkinci Dünya Savaşı

sırasında çok sayıda Karaçaylı da Almanya’ya kaçmış ve oradan İtalya ve Avusturya’ya geçmiş

sonra da Türkiye’ye iltica etmiştir. Bu Karaçaylı mülteciler, 1960’lı yılların başlarında ABD’ye

göçederek New Jersey eyaletinin en önemli sanayi şehirlerinden birisi olan Paterson’a

yerleşmiştir.

Anahtar Kelimler: karaçay, karaçaylı, malkarlı, kafkasya, göç, sürgün.Bugün, Rusya Federasyonu snırları içinde iki ayrı özerk cumhuriyette

yaşayan Karaçaylılar ve Malkarlılar, İslam dinine mensup aynı dili konuşan,

aynı kültür değerlerini paylaşan, yaşadıkları coğrafya dışında farklı yönü

olmayan bir Türk boyudur. Karaçaylılar, ‚Karaçay–Çerkes

Cumhuriyeti‛nde, Malkarlılar da ‚Kabartay-Balkar Cumuriyeti‛nde

yaşamaktadırlar. Toplam nüfusları 2010 sayımına göre 300 bin civarındadır.

Bu çalışma, nüfus olarak Malkarlılardan daha büyük olan Karaçaylılar

üzerinde yoğunlaşmaktadır.

Karaçaylıların tarihi ile ilgili olarak ileri sürülen görüşler üç ayrı kaynaktan

incelenebilir: Karaçay halk edebiyatında bulunan destanlar ve hikayeler, 19.

Yüzyılda bölgeyi ziyaret eden seyyahların yayınladıkları hatıratlar ve son

olarak da bilim adamlarının yaptıkları araştırmalar.

Karaçaylıların tarih sahnesinde ilk görülmeye başladığı günlerin hikayesinin

detaylı olarak anlatıldığı ve dilden dile dolaşarak günümüze kadar gelen ve

Yılmaz Nevruz tarafından nazımlaştırılan (Aktaran: Yeşil, 1999) Karça Bey

Destanında bu Türk boyunun tarihi gelişim süreci şöyle özetlenmektedir:

‚Eski zamanlarda, asırlar önce Kafkasya’da, başlarında bir beyleri, ağıllara

sığmaz koyunları olan ve huzur içinde yaşayan bir kavim vardı. Karlı bir kış

gecesinde başlarındaki Bey’in bir oğlu oldu. Adını Karça koydular‛

şeklinde başlayan destanda, Karaçaylıların, geçtikleri her yeri yağmalayan,

yakıp yıkan Moğol istilacıların kendilerine de zarar vereceği endişesiyle,

yaşadıkları toprakları terkederek koyun sürüleri ve yılkıları ile birlikte yola

düştüğü, uzun süren zorlu bir yolculuktan sonra Kırım’a vardıkları

anlatılmaktadır. Orada bir süre kalan Karaçaylıların, ovanın havasına,

suyuna alışamadıkları, eskiden olduğu gibi yine yüksek dağların karlı

tepelerinde yaşamak istedikleri, bu nedenle yeni bir göç başlattıkları ve bir

zaman sonra Kafkas Dağlarına ulaştıkları ancak Kabartayların onları

rahatsız etmeye başlaması üzerine yeniden göç kervanını kaldırdıkları ve

sonunda bugün de Kafkasya’da kalan Karaçaylıların yaşadığı ve Mingi Tav

adını verdikleri Elbruz dağı eteklerine vardıkları ve oraya bir daha

ayrılmamak üzere yerleşmeye kesin karar verdikleri ifade edilmektedir.

Karça Destanın son bölümünde, Kabartay beylerinden Kazi’nin ordusuyla

gelip Karaçay’ı basıp yağmalamasının bardağı taşıran son damla olduğu,

Karça Bey’in, Gürcü beylerinden yardım istediği ve onların desteğiyle

ordusunu güçlendirdiği, Kabartay`a girerek Kazıybek`in ordusunu büyük

bir yenilgiye uğrattığı, Karaçay`dan yağmaladığı bütün malları ve esirleri

geri aldığı, sonra da Kazıybek ile bir daha birbirleriyle şavaşmamak, ömür

boyu dost geçinmek için bir anlaşma yapmış olduğu belirtilmektedir.